Objawy niedoczynności tarczycy.

Jak działa tarczyca, gdzie się znajduje, do czego jest nam potrzebna, jakie są objawy niedoczynności tego gruczołu? Pozornie proste pytania, a niejednokrotnie nurtują pacjentów.

Tarczycę ma każdy zdrowy człowiek. Zlokalizowana jest na szyi. Przylega od przodu do tchawicy poniżej krtani. Gruczoł tarczycowy składa się z dwóch płatów połączonych cieśnią, czasem występuje dodatkowy płat – piramidowy. Cały narząd ma kształt motyla albo kokardki. Objętość prawidłowej tarczycy dochodzi do 20 ml u kobiet i 25 ml u mężczyzn. U dzieci objętość zależy od wieku. Jest to pojedynczy gruczoł produkujący hormony. Bez nich nie możemy żyć. Wytwarza głównie tyroksynę T4 (około 85% produkcji tarczycy), w mniejszym stopniu trójjodotyroninę T3, śladowe ilości rT3 oraz kalcytoninę. Pod wpływem TSH produkowanego przez przysadkę tarczyca wydziela swoje hormony. Krążą one we krwi w postaci wolnej (FT4 i FT3) oraz związanej z białkami (T3 i T4). Te związane z białkami nie są aktywne.

TSH nie jest hormonem tarczycy- jest produkowane przez przysadkę.

TSH nie jest więc hormonem przysadkowym, wydziela je przedni płat przysadki. Dzieje się to w rytmie dobowym. Uważa się, że u zdrowej osoby właśnie TSH jest najczulszym wskaźnikiem funkcji tarczycy. Dzieje się tak dlatego, że nawet przy niewielkich spadkach czy wzrostach hormonów wolnych TSH reaguje znacznymi zmianami. Co nie oznacza, że wystarcza kontrolować jedynie TSH.

Jeśli chcemy dokładnie ocenić pracę gruczołu, najlepiej sprawdzić całą oś przysadka- tarczyca, czyli oznaczyć TSH, FT3 oraz FT4. Da nam to informacje co do stanu hormonalnego, czy mamy do czynienia z nadczynnością, niedoczynnością czy eutyreozą (norma). Ale nie wyjaśni jaka jest ewentualna przyczyna zaburzeń hormonów. Jeśli chcemy poznać przyczynę, rozszerzamy diagnostykę o ocenę USG tarczycy, oraz w razie potrzeby, przeciwciała- ATPO, ATG, TRAb.

Niedoczynność tarczycy to sytuacja, gdy w badaniach stwierdzamy podwyższone TSH i obniżone hormony wolne (FT3, FT4).

Na jakie objawy warto zwrócić uwagę?

Ponieważ hormony krążą w całym naszym organizmie, objawy niedoczynności tarczycy mogą dotykać wszystkich narządów. Będą to więc zaburzenia miesiączkowania, przyrost masy ciała, zaburzenia pamięci i koncentracji, obniżony nastrój depresja, wypadanie włosów, obniżenie libido, senność, zmęczenie, zaparcia, zaburzenia akcji serca… Nie u każdego niedoczynność będzie wyglądać tak samo. Niejednokrotnie objawy niedoczynności zrzucamy na karb zmęczenia, niewyspania, stresu, czy menopauzy. Tym samym bagatelizujemy symptomy, nie szukamy ich przyczyn, co skutkuje coraz gorszym samopoczuciem z powodu nieleczonego zaburzenia hormonalnego. Bywa, że rozpoznanie zostanie postawione przypadkowo przez specjalistę z innej dziedziny, na przykład ginekologa, psychiatrę czy dermatologa. Bo do niego zgłosi się pacjent szukając w końcu przyczyn złego samopoczucia.

Jeśli masz jakiekolwiek nowe, czy niepokojące dolegliwości, pomyśl o tarczycy jako możliwej przyczynie!

Ponieważ często rozpoznanie stawiane jest późno, a objawy mogą być niecharakterystyczne, usystematyzowałam je w maski. Podzieliłam i pogrupowałam dolegliwości tematycznie, tak, aby pacjentowi łatwiej było odnaleźć się w świecie hormonów i zrozumieć swój organizm i chorobę. Wszystkie maski znajdziesz tutaj na blogu, wpisując w lupkę słowo “maski” a także w mojej książce o niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, oraz najnowszej publikacji Prosto o tarczycy. Hashimoto i inne choroby.

Najpopularniejsze objawy niedoczynności tarczycy to:

• przyrost masy ciała
• zaparcia
• obrzęki twarzy, dłoni, powiek
• suchość skóry
• wypadanie włosów
• kruchość i łamliwość paznokci
• wypadanie brwi i rzęs
• suchość spojówek
• bóle kostno-stawowe
• marznięcie
• zła tolerancja temperatur niskich/wysokich
• gorsze gojenie się ran
• pogorszenie pamięci i słuchu
• senność, spowolnienie
• depresja
• zaburzenia miesiączkowania
• pogorszenie płodności
• obfite miesiączki
• niedokrwistość (anemia)
• zaburzenia krzepnięcia krwi
• zaburzenia rytmu serca
• pogorszenie tolerancji wysiłku
• niewydolność krążenia
• uczucie sztywności w stawach
• bóle mięśniowe
• apatia
• pogrubiałe rysy twarzy
• uczucie zatrzymywania wody
• zaburzenia słuchu
• zawroty i bóle głowy
• uczucie zatkanego nosa
• nadwrażliwość na światło
• skłonność do podrażnień oczu
• podwójne widzenie
• bóle głowy
• pogorszenie komfortu oddychania
• zaburzenia potencji, erekcji
• pogorszenie jakości nasienia
• wzdęcia
• kamica żółciowa
• zespół cieśni nadgarstka

Dolegliwości i odchyleń w badaniach krwi czy badaniach obrazowych może być naprawdę wiele.

Jeśli zauważasz u siebie nawet jedną, czy dwie ze wspomnianej listy, warto skontrolować stan swojej tarczycy!

Warto zrobić badania kontrolne i zastosować odpowiednią terapię, a dzięki temu pozbyć się uciążliwych dolegliwości. Oczywiście, nie wszystkie zaburzenia rytmu to choroba tarczycy, tak jak i nie wszystkie zaburzenia miesiączkowania czy wypadanie włosów spowodowane są niedoczynnością tarczycy. Jednak zawsze warto szukając przyczyny złego samopoczucia, mieć i ten gruczoł na uwadze.