Zagrożenie atomowe. Czy muszę przyjąć jod? Ile? Kiedy? W jakiej dawce? W ostatnim czasie znów narasta “panika jodowa”. Zasypujecie mnie pytaniami i komentarzami na ten temat, pytacie o dawkowanie ale i poszczególne sytuacje- kto może zażyć ten jod, kto nie musi lub nie powinien?

Ten wpis to zbiór zaleceń gdyby do zagrożenia faktycznie doszło. Raz jeszcze podkreślam, że obecnie, gdy to piszę, nie ma wskazań by podawać jod.

Zagrożenie atomowe. Dawkowanie 1% płynu Lugola:

Dorośli 120 kropli

Kobiety ciężarne i karmiące 120 kropli

Dzieci 3-18 lat 60 kropli

Dzieci poniżej 3 lat 30 kropli

Noworodki (do miesiąca życia) 15 kropli

Zagrożenie atomowe. Dawkowanie tabletek jodku potasu:

Tabletki mają: 100mg, 50mg i 25mg. Zawierają jod i jodek potasu, stąd, co może wydawać się mylące, inna jest dawka a inna masa tabletki).

Dorośli 130mg jodku potasu (to jedna tabletka 100mg lub dwie 50mg lub cztery 25mg)

Kobiety ciężarne i karmiące 130mg jodku potasu (to jedna tabletka 100mg lub dwie 50mg lub cztery 25mg)

Dzieci 3-18lat 65mg jodku potasu (to pół tabletki 100mg, lub cała 50mg lub dwie 25mg)

dzieci poniżej 3 lat 32mg jodku potasu (to ćwierć tabletki 100mg, pół 50mg lub cała 25mg)

Noworodki (do miesiąca życia) 16mg jodku potasu (to 1/8 tabletki 100mg, ćwierć 50mg, pół 25mg)

Zagrożenie nuklearne. Jak często podawać jod?

Jod podaje się jednorazowo, w odpowiednio dobranej dawce. Najlepiej zrobić to jak najszybciej, do 2h od pojawienia się zagrożenia. Poza wyjątkowymi sytuacjami nie zaleca się ponownego przyjmowania takich wysokich stężeń jodu. Nie podajemy też jodu “na zapas”, gdyż jego działanie jest stosunkowo krótkie.

Zagrożenie atomowe. Czy osoby z chorobami tarczycy mają inne zalecenia?

Wole guzkowe. Niezależnie od funkcji tarczycy w danym momencie- podanie jodu takie jak dla wszystkich.

Nadczynność tarczycy. ogólnie- podanie takie samo jak dla wszystkich. Niezależnie od tego jakie leczenie jest aktualnie stosowane, czy pacjent przyjmuje tyreostatyki, czy suplementację, czy jest akurat w remisji i nie zażywa leków. Również po terapii jodem promieniotwórczym można go przyjąć, jeśli pozostała nawet niewielka funkcja tarczycy. Ale zawsze spytaj swojego lekarza prowadzącego czy u Ciebie nie ma innych zaleceń.

Niedoczynność tarczycy. Czy to Hashimoto, czy niedobór jodu, albo inna etiologia, również obowiązuje ogólne zalecenie.

Stan po operacji tarczycy. Jeśli pozostawiono kikut/kikuty płatów, również podaje się jod. W przypadku totalnej strumektomii można zrezygnować z jodu- nie ma tarczycy. Pod warunkiem, że nie macie odrostu tarczycy, że jesteście pewnie, że absolutnie wszystko zostało usunięte.

Rak tarczycy. Jeśli jesteś po całkowitym usunięciu tkanki tarczycowej, prawdopodobnie również okolicznych węzłów, a być może i następowej radioterapii, możesz nie zażywać jodu. Nie masz już tarczycy, którą jod mógłby zablokować.

Jod w przypadku katastrofy nuklearnej. Na jak długo zabezpiecza podanie jodu?

Jego działanie ochronne jest najsilniejsze przez pierwszą dobę (24h) i potem powoli obniża się przed kolejną dobę- w sumie uważa się, że jod zabezpiecza do 48godzin. Przez ten czas blokuje on naszą tarczycę przed szkodliwym promieniowaniem i wystąpieniem w przyszłości raka tarczycy.

Zagrożenie atomowe. Kiedy podać jod?

W przypadku informacji o zagrożeniu promieniowaniem, gdy już dojdzie do zdarzenia (awaria elektrowni, wybuch atomowy), zaleca się jak najszybsze przyjęcie jodu.

Im szybciej tym lepiej, najlepiej aby zrobić to do 2h od powstania zagrożenia.

Najpóźniej podajemy jod do 8h od narażenia/ekspozycji na jod promieniotwórczy.

Nie podajemy absolutnie jeśli minęła już pełna doba od narażenia.

Natomiast można podać to tuż przed, to znaczy w pierwszej dobie PRZED narażeniem. Ta ostatnia informacja dotyczy sytuacji, gdy np. już wiemy o skażeniu, a chmura radioaktywna zbliża się do danego regionu.

Jod. Jak to przeliczać, nie zgadza mi się?

1% płyn Lugola , to roztwór, którego 1g zawiera 25mg jodu (10mg jodu i 20mg jodku potasu). Jedna kropla to 0,825mg jodu (czyli 825mikrogramów).

Tabletki z jodem- tutaj również zawarty jest jod i jodek potasu, stąd podobne jak w płynie, niejasności w przeliczaniu.

Jak uzyskać 1% z 5%? Takich pytań też otrzymałam wiele 😉 Przybliżę to na prostym przykładzie: Jeśli litr jakiejś substancji ma 5% , powiedzmy, będzie to litr nalewki, a chcemy go rozcieńczyć do 1%? Musimy dodać do niej jeszcze 4 litry płynu (wtedy razem będzie pięć litrów płynu). Wówczas z litra nalewki 5% zrobi nam się 5 litrów nalewki 1%. Można też przeliczyć inaczej, skoro roztwór 5% jest 5x mocniejszy, to potrzeba by go było 5x mniej (czyli w przypadku 120 kropli 1% dla osoby dorosłej- tego 5% byłoby 24krople) 😉

Jodid, Kelp- tutaj dawki są w mikrogramach, czyli jeśli jedna tabletka ma 100ug, to dziesięć tabletek będzie miało 1000ug, to znaczy, że mamy tam dopiero 1mg. A chcemy u osoby dorosłej podać 130mg. (10×130=1300 tabletek…). Dlatego preparaty tego typu nie są zalecane w sytuacji zagrożenia, gdy chcemy zablokować tarczycę. Są zbyt niskie. Nie działa również smarowanie się roztworami jodu po ciele.

Przypadki nietypowe.

• Uczulenie/nadwrażliwość na jod:

W tej sytuacji sugeruje się zastosowanie nadchloranu potasu.

• Osoby po 60 roku życia:

Z uwagi na znaczne ryzyko objawów ubocznych a niewielkie korzystne efekty, WHO sugeruje, że osobom po 60 roku życia można nie podawać jodku potasu. U osób już po 40 roku życia nie wykazano takiej dużej zależności pomiędzy jodem promieniotwórczym a ryzykiem raka tarczycy, stąd powyższe wytyczne.

• Pracownicy medyczni i osoby uczestniczące w akcjach ratunkowych lub usuwające skutki skażenia:

To grupa, która powinna być traktowana priorytetowo podczas podawania jodu.

Kiedy i jak długo może trwać zagrożenie nuklearne, jakie pierwiastki są dla nas niebezpieczne, opisuję we wcześniejszych postach na ten temat:

preparaty jodu

utrata prądu w Czarnobylu

awaria elektrowni w Tiehange

płonące lasy w Czarnobylu

promieniowanie gamma

.

https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/259510/9789241550185-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y