Analogi GLP-1. O wskazaniach do ich stosowania oraz efektach działania dowiesz się z mojego poprzedniego wpisu. Tenże jednak nie wyczerpuje tematu. Pacjenci przyjmujący jeden z wymienionych leków mają wiele pytań dodatkowych i mnóstwo różnych wątpliwości. To wymaga uzupełnienia. Stąd mój dzisiejszy post – zbiór praktycznych odpowiedzi na Wasze pytania.

Analogi GLP-1. Jak stosować te zastrzyki podczas podróży?

Jeśli stosujesz analogi GLP-1, to wiesz, że są to wstrzykiwacze/aplikatory, które wydający Ci farmaceuta, zaleca przechowywać w lodówce. Co więc, gdy jedziesz na wakacje? Do tego w upał? No właśnie! Jak to zorganizować?

Jeśli stosujesz te zastrzyki z innego powodu niż cukrzyca prawdopodobnie możesz pozwolić sobie na zmianę częstotliwości podawania zastrzyku. Na przykład dzień wcześniej (mowa o tych stosowanych raz w tygodniu), albo 1 – 3 dni później niż zwykle. Odstęp pomiędzy wstrzyknięciami nie może być krótszy niż 3 dni (72h). Jeśli więc wyjeżdżasz na krótki urlop, 7-10dni, taki sposób zupełnie Cię zabezpieczy. Co jednak, gdy wyjazd jest dłuższy? Możesz albo zrezygnować z jednej dawki (jeśli nie masz cukrzycy!), albo jednak zabrać go ze sobą. To drugie wymaga jednak specjalnego zachodu.

Jak transportować analogi GLP-1?

Te preparaty muszą być trzymane w temperaturze 2 – 8 stC. Zauważyłam, że moi pacjenci wykazują się przy tym niezłą inwencją. Słyszałam już o lodówkach samochodowych na usb, czy termosie wypełnionym kostkami lodu. To dobre opcje na transport na przykład samochodem. Jeśli nie wyjeżdżasz poza kraj, możesz także poprosić swojego lekarza o dodatkową receptę na niewielką ilość leku i zrealizować go już gdy dotrzesz na miejsce. Jeśli wylatujesz za granicę, najlepiej dowiedz się bezpośrednio w liniach lotniczych jakie są możliwości przewożenia leków. Wiem, że istnieje specjalny formularz dotyczący przewożenia insuliny przez cukrzyków, ale analogi GLP-1 to jednak co innego no i nie tylko cukrzycy je stosują. Nie można więc takim osobom wypełnić zaświadczenia o cukrzycy, jeśli na nią nie chorują. Pamiętaj jednak, że leki te nie powinny być zamrażane, zaś w luku bagażowym samolotu mógłby ulec zamrożeniu!

Producent trulicity dopuszcza przetrzymywanie leku w temperaturze do 30stC przez okres do 14 dni, także z tym preparatem jest mniejszy kłopot i swobodniej można go zabrać w dwutygodniową podróż. Należy jednak pamiętać by nie pozostawić go w nagrzanym aucie, bo nierzadko osiąga ono nawet 60stC!

Działania niepożądane zastrzyków- jakie są najczęstsze i jak sobie z nimi radzić?

Najczęstsze działania niepożądane to zaparcia i nudności.

Nudności przeważnie ustępują w kolejnych tygodniach stosowania jednak przy spożyciu większych posiłków mogą nadal się pojawiać. Najłatwiej będzie tu pilnować niewielkich porcji, jeść powoli, świadomie obserwując swój organizm. Z założenia nakładaj niewielkie porcje, mniejsze niż wcześniej, zawsze w razie potrzeby sięgniesz po dokładkę. Nie jedz “oczami” tylko słuchaj się organizmu, zauważysz, gdy Twój ośrodek sytości da znać, że już wystarczy.

Co z zaparciami? Tutaj możemy zadziałać objawowo, zwiększając zawartość błonnika oraz spożywanych płynów.

Jeśli któryś z objawów niepożądanych będzie jednak utrudniać Ci życie, skontaktuj się ze swoim lekarzem, być może ten preparat nie jest odpowiedni dla Ciebie, a może dawka jest zbyt wysoka?

Ostre zapalenie trzustki w czasie terapii?

Podczas stosowania agonistów receptora GLP-1 zdarzało się, że obserwowano wystąpienie ostrego zapalenia trzustki (OZT). Zależnie od preparatu częstotliwość wynosiła 0,3%- 0,07%. Nie jest to więc sytuacja częsta i całe szczęście bo OZT to poważne schorzenie. Stosowanie leku może wiązać się z pewnym wzrostem enzymów trzustkowych lecz ten fakt bez współistnienia innych objawów nie jest wskazaniem do przerwania terapii. Objawy ostrego zapalenia trzustki to silny ból w nadbrzuszu, towarzyszące mu nudności, wymioty, gorączka. Często wywołany jest tak zwanym błędem dietetycznym (ostrym, tłustym pokarmem, alkoholem). Może towarzyszyć mu żółtaczka, zaś amylaza we krwi i moczu oraz lipaza we krwi znacznie wzrastają (kilkakrotnie). Mogą także wzrosnąć inne parametry.

Jeśli zaobserwujesz u siebie takie dolegliwości udaj się koniecznie do lekarza.

Czy można stosować analogi GLP-1 gdy przyjmujesz doustną antykoncepcję?

Nie stwierdzono zaburzeń skuteczności antykoncepcji. Nie ma przeciwwskazań aby stosować oba te preparaty.

Co jeśli mam rumień albo wysypkę w miejscu wkłucia?

Tego typu symptomy stwierdzane są u około 0,6% pacjentów. Przeważnie są to objawy łagodne, nie wymagające modyfikacji terapii. Nie rozdrapuj, nie uszkadzaj rumienia. Zmień miejsce wkłucia. Pamiętaj aby preparat podawać na czystą skórę, najlepiej po kąpieli, koniecznie przed iniekcją spryskaj ten fragment skóry preparatem do dezynfekcji.

Co jeśli przedawkuję preparat?

Nie istnieje antidotum na analogi GLP-1. Jedyne, co możesz zrobić, to przeczekać, stosując w razie potrzeby leczenie objawowe. Na przykład leki zmniejszające nudności. Bywa, że po takim incydencie zaleca się krótką przerwę w stosowaniu preparatu (około tygodnia z uwagi na długi czas działania leku).

Czy te leki mogą powodować raka tarczycy? Albo inne nowotwory?

W badaniach na zwierzętach po dwuletnim okresie stosowania dawek 7 razy wyższych niż te zarejestrowane dla leku, wykazano jego wpływ na powstawanie nowotworów tarczycy (gruczolaki i raki). Największe ryzyko powodował liraglutyd (Saxenda, Victoza), a następnie eksenatyd (Bydureon). Jednak dokładniejsze badania analogów GLP1 i raka brodawkowatego tarczycy nie wykazały wpływu tego leku na komórki nowotworowe. Nie wykazano związku z rakiem piersi ani też trzustki.

Należy więc trzymać się zalecanej dawki i nie zwiększać jej samowolnie.

Czy stosując leki z tej grupy można prowadzić samochód?

Jak najbardziej, nie ma przeciwwskazań, lek nie wpływa na zdolność prowadzania pojazdów czy maszyn.

Czy analogi GLP-1 są konieczne w terapii insulinooporności?

Nie są. Podstawa to zmiana trybu życia- aktywność fizyczna i odpowiednia dieta. Gdy lekarz stwierdzi konieczność zastosowania farmakoterapii, myślimy wtedy w pierwszej kolejności o metforminie. Zdarza się, że włączamy też suplementację. Informacje na ten temat znajdziesz w innych wpisach tutaj, oraz na instagramie w relacjach zapisanych i w mojej książce o insulinooporności.

Jeśli konieczna jest dalsza intensyfikacja terapii, decyduje o tym Twój lekarz prowadzący, w porozumieniu z Tobą. Może paść propozycja zastrzyków, jeśli dotychczasowa terapia nie przynosi zadowalających efektów.

Dlaczego nie chudnę na tych zastrzykach?

Dlaczego nie ma efektu redukcji masy ciała? Przyczyn może być wiele. Między innymi takie jak inna, nierozpoznana choroba (niedoczynność tarczycy, czy choroba Cushinga). Powodem może być także przejadanie się, brak zamiany spożywanych porcji, albo nieprawidłowe stosowanie leków. Bywa, że na efekt redukcji wagi trzeba poczekać dłużej, nie zniechęcając się po pierwszych tygodniach. Zdarza się, że skład ciała zaczyna się zmieniać, poprawiają się tak zwane “obwody” a na początku sama waga – nie. Jeszcze inny powód to zbyt niska dawka preparatu.

Należy pamiętać, że nie są to preparaty czyniące cuda. Podstawą ich skuteczności jest zmiana nawyków – stanowią one jedynie dodatkiem do terapii!

Jeśli masz więcej pytań zapraszam Cię do moich książek, a także na mój profil na Instagramie, Facebooku albo YouTube lub Spotify- znajdziesz tam mnóstwo materiałów i nagrań.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22989472/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32926446/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27797785/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29200876/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5703165/ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6382780/