“Znajoma mi opowiadała, że dostała takie zastrzyki na odchudzanie. Teraz NIC NIE MUSI ROBIĆ i chudnie!”

Nie ma chyba dnia, bym nie słyszała podobnych stwierdzeń w gabinecie… Czy są takie zastrzyki? Czy można faktycznie schudnąć łatwo, skutecznie i bez wyrzeczeń? I jak one się nazywają?

Zastrzyki na odchudzanie to jednak tak dokładnie nie są, chociaż faktycznie dają również efekt redukcji masy ciała.

Te preparaty to analogi GLP1. Co to są analogi GLP-1?

GLP-1 to inaczej glukagonopodobny peptyd typu pierwszego. To substancja, która:

• hamuje wydzielanie soków żołądkowych
• spowalnia opróżnianie żołądka
• hamuje wydzielanie glukagonu
• pobudza wydzielanie insuliny
• ma pozytywny wpływ na trzustkę (komórki beta trzustki)
• redukuje insulinooporność
• działa przeciwzapalnie
• wspomaga terapię cukrzycy typu 2
• łagodzi zaburzenia pamięci i uczenia się w chorobie Alzheimera

GLP-1 jest wytwarzany w jelitach oraz w mózgu. Jego receptory znajdują się w kluczowych obszarach związanych z przyjmowaniem pokarmów i kontrolą stężenia glukozy. Dzięki tej substancji jesz mniej, szybciej się nasycasz i chudniesz. To hormon uwalniający się do krążenia w odpowiedzi na strawiony pokarm.

Dzięki tej substancji jesz mniej, szybciej się nasycasz i chudniesz.

Tak zwane zastrzyki na odchudzanie, to właśnie inkretyny, analogi GLP-1. Czyli substancje naśladujące działanie GLP-1. Mają za zadanie hamować opróżnianie żołądka, regulują stężenia glukozy i redukują masę ciała. Hamują wydzielanie glukagonu, zwiększają wydzielanie insuliny.

W efekcie:

• zmniejszają apetyt
• nasilają uczucie sytości
• powodują, że spożywamy mniejsze porcje
• dłużej czujemy sytość, rzadziej jemy

Kto może stosować analogi GLP-1? Komu przyniosą korzyści?

Grupy osób, u których te leki spowodują szczególne korzyści zdrowotne wymieniam poniżej.

PCOS. Zespół jajników policystycznych. Kobiety z PCOS już po 3 miesiącach uzyskiwały redukcję BMI oraz obniżenie stężenia testosteronu. Tym samym poprawiają metabolizm i płodność, oraz wpływają korzystnie na objawy androgenizacji (nadmiaru hormonów męskich, jak nadmierne owłosienie, trądzik czy wypadanie włosów).

Zaburzenia pamięci, zdolność nauki. Otępienie, zaburzenia poznawcze wywołane cukrzycą czy też objawy choroby Alzheimera mogą ulec poprawie w trakcie terapii analogami GLP-1.

Zapobieganie ostrym incydentom sercowo-naczyniowym w cukrzycy typu 2. Mogą działać poprzez obniżenie ciśnienia krwi, pozytywny wpływ na lipidogram (cholesterol), oraz poprawę kurczliwości mięśnia sercowego i funkcje śródbłonka (chronią naczynia krwionośne), niektóre mogą nawet zmniejszać wielkość i poprawiać stabilność blaszek miażdżycowych i redukować stan zapalny.

Cukrzyca typu 2. Z uwagi na udowodnione działania o których wspominam powyżej, są zarejestrowane jako leki w cukrzycy, działają też przeciwzapalnie. Można stosować je same albo w połączeniu z innymi lekami, na przykład metforminą.

Insiulinooporność, otyłość. Z uwagi na efekt terapeutyczny preparaty te mogą stać się skuteczną metodą terapii insulinooporności oraz otyłości. Ponieważ otyłość jest poważną chorobą, nie tylko defektem estetycznym niektóre z preparatów są już po lub w trakcie rejestracji leczenia otyłości.

Czy zastrzyki na odchudzanie mają jakieś działania niepożądane?

Oczywiście. W tym przypadku najczęściej są to nudności, wymioty, zaparcia. Rzadziej biegunki, bóle i zawroty głowy, zmęczenie, osłabienie, wzdęcia, świąd i rumień w miejscu wkłucia. Leki nie są zarejestrowane w ciąży i nie zaleca się ich kobietom karmiącym.

Analogi GLP-1 nie powodują niedocukrzenia. Chyba, że zostaną połączone z innym lekiem, który może je wywołać.

Czy “zastrzyki na odchudzanie” powodują jojo?

No właśnie, jojo… Zmora większości osób, które kiedyś próbowały się odchudzać. Prawda jest taka- jeśli nie zmienisz żadnych nawyków na lepsze, nie poprawisz jakości swojego odżywiania ani aktywności fizycznej, nie oczekuj, że ominie Cię efekt jojo. Gdy odstawisz leki, nie zmieniając na stałe trybu życia, kilogramy zaczną wracać. Dlaczego? Bo nadal nie będziesz dbać o swój organizm! Skoro wcześniej ten tryb życia spowodował otyłość, czemuż powrót do niego nie miałby znów tego zrobić?

Nie należy więc analogów GLP-1 traktować jak cudowną metodę, która wszystko zrobi za Ciebie. Jeśli nie zmienisz nawyków i tak zmarnujesz osiągnięty efekt. Szkoda byłoby tych wypracowanych osiągnięć i własnego zdrowia, prawda?

Jakie mamy dostępne preparaty analogów GLP-1?

Liraglutyd.

Nazwy preparatów to Saxenda (podawana raz dziennie, podskórnie, w dawce zwiększanej od 0,6mg/d do 3mg/d) i Victoza (dawka początkowa 0,6mg/d maksymalna 1,8mg/d).

Dulaglutyd.

Nazwa handlowa Trulicity, dostępny w czterech dawkach 0,75 oraz 1,5 i 3,0 a także 4,5mg/0,5ml. Podawany raz w tygodniu. To jedyny dostępny obecnie w Polsce preparat dulaglutydu.

Exenatyd.

Bydureon (podawany pod skórnie raz w tygodniu 2mg) i Byetta (dwa razy dziennie, dawki 5ug i 10ug).

Liksysenatyd.

Lyxumia (podskórnie, raz dziennie , dawki 10 i 20ug). To jedyny dostępny obecnie w Polsce preparat liksysenatydu

Semaglutyd.

Ozempic (zastrzyki podskórne, podawane raz w tygodniu, w zwiększanych dawkach, dostępne 0,25mg 0,5mg i 1mg). Rybelsus- postać doustna (tabletki w dawkach 3,7 i 14mg, przyjmowane codziennie).

Inne analogi GLP-1 to:

Taspoglutyd,

Albiglutyd (Tanzeum),

Langenatyd,

Tirzepatyd (Mounjaro, analog GLP-1 i GIP, będzie jeszcze o nim głośno, ale to temat na osobny wpis),

Efpeglenatyd.

Jakie są wskazania do leków z tej grupy?

Przede wszystkim cukrzyca typu drugiego, oraz otyłość. Szczególnie, gdy istnieją już powikłania cukrzycy, albo pacjent wymaga redukcji masy ciała. Nie są zaś zarejestrowane “na schudnięcie” i nie każdy pacjent ma wskazania do ich stosowania. Ostatecznie o ich włączeniu musi zadecydować lekarz, po dokładnej analizie stanu pacjenta, ustaleniu dodatkowych zaleceń jak dieta, aktywność fizyczna, ewentualne inne leki (jak np.metformina), oraz kontrolne badania laboratoryjne. Trwają badania nad szerszym zastosowaniem tych preparatów- w NASH, udarze mózgu, chromaniu przestankowym, PCOS, cukrzycy typu 1 z zachowaną częściowo funkcją trzustki, POCHP, chorobie Parkinsona, leczeniu uzależnienia od papierosów, alkoholu i opioidów, oraz jako terapia wspomagająca w HIV.

Zastrzyki na odchudzanie (analogi GLP-1) w insulinooporności?

Nierzadko spotykam się z zapytaniem, czy zastrzyki na odchudzanie wspomogą terapię inulinooporności. Wiemy, że analogi GLP-1 mogą zmniejszać insulinooporność, obniżają też stężenia insuliny. W PCOS wspomagają redukcję masy ciała, mogą też wpływać na inne mechanizmy zaangażowane w insulinooporność, takie jak zwiększenie ekspresji transporterów glukozy w tkankach insulinozależnych, zmniejszenie stanu zapalnego, zmniejszenie stresu oksydacyjnego i modulowanie metabolizmu lipidów. Mogą także poprawiać płodność (obniżają zbyt wysokie stężenia LH).

Analogi GLP-1 w otyłości?

Otyłość jest obecnie tak rozpowszechnionym schorzeniem na całym świecie, że naukowcy nieustannie poszukują skutecznych w jej leczeniu terapii. Wiemy, że analogi modulują apetyt, preferencje smakowe, hormony jelitowe i regionalne zapasy tkanki tłuszczowej u dorosłych z otyłością. Dzieje się to bez zmniejszania beztłuszczowej masy ciała, czyli nie tracimy tkanki mięśniowej. Wszyscy pacjenci biorący udział w badaniach zgłaszali poprawę jakości życia. Ponadto zaobserwowano poprawę kontroli glikemii i zaburzeń lipidowych. Wiemy, że preparaty z tej grupy stymulują wydzielanie insuliny po posiłkach, ale mają też działanie pozatrzustkowe. Pomagają w redukcji masy ciała, wpływając na uczucie sytości i opóźnianie żołądka. Jednym zdaniem: szybciej się nasycasz, mniej zjadasz, a do tego dłużej czujesz się najedzony.

.

.

..

.

..

.

.

..

.

.

..

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35457152/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35457152 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20530733/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33213122/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28049736/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34291582/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31665455/