Dostaję od Was mnóstwo pełnych niepokoju wiadomości. Czy ja jestem w grupie ryzyka? Jakie są zasady postępowania z wirusem z Wuhan? Jak się zabezpieczać?

Nie będę tu pisać ile nowych zachorowań było dziś a ile wczoraj. To macie we wszystkich mediach. Ponadto sytuacja zmienia się dynamicznie, niestety jak dotąd na niekorzyść. Chcę Wam napisać po prostu jak sobie radzić w życiu codziennym, kto jest bezpieczny, kto nie, jak postępować przy czynnościach codziennych, czego unikać, co robić itd.

Po pierwsze kilka praktycznych uwag na temat koronawirusa. Co warto wiedzieć o wirusie z Wuhan?

1. Czas wylęgania, czyli okres w którym mogą wystąpić objawy. Ogólnie przyjęty jako “do 14 dni” natomiast bardzo często to już tylko 2-7 dni zaś rzadko może on sięgać nawet 21.
2. Droga przenoszenia- tak zwana kropelkowa. To znaczy, że gdy np.chory kaszle lub kicha, w powietrzu unoszą się drobiny wydzieliny zawierającej wirusa. Jeśli dotrą do Twojego układu oddechowego- zarażają. Istotą jest kontakt wirusa ze śluzówkami. Jak mogą dotrzeć? Poprzez wdychanie takiej skażonej zawiesiny powietrzno – kropelkowej, pocałunek z osobą chorą, czy jedzenie ze wspólnych naczyń. Jest to również choroba brudnych rąk: wydzielina osoby chorej skaża skórę po czym przez podanie ręki przenosi się na dłoń drugiej osoby. Albo wydzielina skaża przedmioty, które są dotykane przez kogoś innego. Jeśli ta następnie bez umycia rąk dotknie ust, pokarmu, albo potrze oczy lub ucho to wirus trafia na podatny grunt u kolejnego żywiciela.
3. Średnio jeden pacjent zaraża 2,2 kolejne osoby
4. Czynnikiem ryzyka jest bliski kontakt (odległość) z chorym.
5.  Wirus COVID-19 jest wrażliwy na promienie ultrafioletowe i ciepło. Ponadto wirusy niszczymy eterem (75%), etanolem, środkami zawierającymi chlor, kwasem nadtlenooctowym i chloroformem. Natomiast nie jest skuteczna chlorheksydyna.
6. Nie odnotowano zgonów u dzieci poniżej 9 roku życia, a ryzyko u pacjentów poniżej 50 r.ż. nie jest wielkie (0,2-0,4%)
7. Dzieci chorują łagodnie lub prawie bezobjawowo. Ich infekcja może zostać nawet przeoczona więc tym bardziej mogą przenosić chorobę dalej.
8. Zanim pojawią się objawy, pacjent jest już zakaźny. Zaraża już od 2-4 dnia po ekspozycji, natomiast objawy pojawiają się u niego zazwyczaj nieco później.
9. Na razie nie mamy ani szczepionki ani leku. Trwają przyspieszone badania.
10. Jedyna opcja to zapobieganie.
11. Typowe objawy to gorączka, złe samopoczucie, znużenie, bóle mięśniowe, suchy kaszel a w zaawansowanej fazie duszność.
12. Wyszczególniono kilka postaci: łagodną, umiarkowane zapalenie płuc, ciężkie zapalenie płuc, ostrą niewydolność oddechową i sepsę z niewydolnością wielonarządową.
13. Maksymalny (prawdopodobnie  znacznie przeszacowany) czas utrzymywania się wirusa na powierzchniach, to 3 dni, w powietrzu do 3godzin.

Kto jest szczególnie zagrożony infekcją COVID-19 o ciężkim przebiegu?

Statystycznie to osoba starsza, szczególnie po 80 roku życia. Częściej mężczyzna. Przeważnie osoby te cierpią na choroby przewlekłe takie jak:

• sercowo-naczyniowe
• cukrzycę
• nadciśnienie
• nowotwory złośliwe
• przewlekłe choroby układu oddechowego

Najwięcej zgonów stwierdzono u osób po 60 roku życia (80%) w tym 75% to osoby ze współistniejącymi schorzeniami dodatkowymi. Generalnie 71% zarażonych to mężczyźni.

Jak widzicie, nie wymienia się ani choroby Hashimoto ani insulinooporności, o które dopytujecie. To znaczy, że schorzenia te nie zwiększają ryzyka  ciężkiej infekcji COVID-19 ale nie to, że jesteście bezpieczni! Zachorować możecie tak samo jak inni. Natomiast nie wykazano jak dotąd zwiększonej śmiertelności przy współistnieniu tych chorób. Myślę, że poświecę temu aspektowi cały oddzielny wpis.

Co mogę zrobić żeby się zabezpieczyć?

1. Myj ręce! Im częściej i dokładniej tym lepiej. Myj, gdy wracasz do domu, gdy wychodzisz z toalety, dotykasz pieniędzy, klamek, przycisków w windzie…

2. Dezynfekuj telefon i wszelkie przedmioty, które się do tego nadają, a które miałeś na sobie wychodząc- okulary, zegarek, biżuteria…
3. Jeśli byłeś w większym skupisku ludzkim- upierz kurtkę, czapkę, rękawiczki
4. Unikaj zgromadzeń- imprez, szkoleń, centrów handlowych, kin, teatrów, kościołów, muzeów, restauracji..
5. Jeśli potrzebujesz zrobić zakupy- kup co możesz przez internet, wejdź do sklepu na krótko, najlepiej z gotową listą zakupów, by skrócić pobyt w sklepie. Inne zakupy np.odzieżowe, odłóż na później. Płać kartą. Nie nadrabiaj np.wizyt dziecka u stomatologa “bo akurat jest w domu i nie chodzi do szkoły”. Szkoły i inne placówki zamknięte są po to, by uzyskać kwarantannę.
6. Nie odwiedzaj nikogo w szpitalu. Sam na wizytę do lekarza przychodź bez osób towarzyszących.
7. Nie chodź na siłownię. Poćwicz w domu.
8. Co tylko możesz- załatwiaj zdalnie
9. Nie odwiedzaj osób starszych. Zrób lub zamów im przez internet zakupy. Nie narażaj ich na zakażenie.
10. Nie korzystaj z transportu miejskiego jeśli nie jest to niezbędne. Unikaj wyjazdów, szczególnie w rejony o potwierdzonej obecności wirusa. Jeśli musisz, lepiej poruszaj się własnym samochodem.
11. Nie kontaktuj się osobiście z zarażonymi. Osoby spotkane poza domem, tym bardziej te wykazujące objawy infekcji , omijaj szerokim łukiem.
12. Jeśli podejrzewasz u siebie objawy nie idź na izbę przyjęć ani do przychodni- zgłoś się do szpitala zakaźnego lub zadzwoń na pogotowie. Masz wątpliwości jak postąpić – zadzwoń na infolinię. Jeśli podejrzewasz zakażenie ale czujesz się dobrze zostań w domu. Nie zarażaj innych. Zrób rodzinie kwarantannę- niech oni też nie roznoszą wirusa.
13. Wietrz pomieszczenia, szczególnie te, w których przebywa wiele osób.
14. Nie podawaj ręki, ani nie witaj się pocałunkiem ze znajomymi, nie dziel się jedzeniem (sztućcami, potrawą, nie pij z nikim z jednej szklanki).
15. Dbaj o kondycję swojego układu odpornościowego: wysypiaj się, jedz regularnie, uzupełnij ewentualne niedobory (witaminy D3, selenu, B12, cynku…)

Jutro kolejne wpisy jak się chronić, i jakie jest ryzyko w poszczególnych grupach osób.

O tym jak poprawić własną odporność i drogach przenoszenia koronawirusa oraz praktyczne porady.